ul. T. Rejtana 13, 42-200 Częstochowa, tel. +48 (34)363-89-31, fax +48 (34)363-82-31

e-mail: sekretariat@czestochowa.ap.gov.pl

Archiwum Państwowe w Częstochowie zostało powołane Zarządzeniem Ministra Oświaty z dnia 21 lipca 1950 roku jako Oddział Powiatowy Archiwum Państwowego w Katowicach. Właściwą działalność rozpoczęło jednak dopiero w 1951 r. po przejęciu zbiorów i budynku dawnego Archiwum Miejskiego, które funkcjonowało w Częstochowie od 1924 r. Od momentu powstania Archiwum swoim zasięgiem terytorialnym obejmowało obszar dawnych powiatów: częstochowskiego, kłobuckiego, myszkowskiego, a po podziale administracyjnym z 1975 roku, teren nowo utworzonego województwa częstochowskiego. Obecnie, w wyniku podziału administracyjnego kraju, obowiązującego od 1 stycznia 1999 roku, zasięg terytorialny Archiwum obejmuje Częstochowę oraz niektóre powiaty i gminy z województw: śląskiego, łódzkiego, opolskiego i świętokrzyskiego.

Archiwum przechowuje ponad 2,5 km akt, wśród których największą grupę stanowią akta administracji państwowej i samorządowej. Ponadto w zasobie przechowywane są także akta instytucji wymiaru sprawiedliwości, zakładów przemysłowych, cechów rzemieślniczych, banków, instytucji o charakterze gospodarczym, a także akta urzędów stanu cywilnego, partii politycznych, związków, stowarzyszeń i instytucji wyznaniowych, akta szkół, instytucji oświaty i kultury a także zbiory i kolekcje. Do najstarszych spośród przechowywanych akt należą: księga metrykalna parafii w Mstowie z lat 1615–1677, księga Bractwa Cechu Kowalskiego w Mrzygłodzie z lat 1642–1937 czy wreszcie księga miejska Częstochowy z lat 1759–1765. Wśród akt organów administracji państwowej i samorządowej na szczególną uwagę zasługują akta miasta Częstochowa z lat 1759–1948 (zespół, który obejmuje ponad 152 metry bieżące akt zgrupowanych w 14.345 jednostkach archiwalnych zawierających wiele cennych materiałów źródłowych do badań historii miasta, w tym m.in. księgi ludności, dokumentację techniczną budynków itp.), akta Starostwa Powiatowego w Częstochowie z lat 1919–1939 czy akta byłego Urzędu Wojewódzkiego w Częstochowie z lat 1975–1998. Równie interesujące są akta prezydiów powiatowych rad narodowych i urzędów powiatowych z lat 1950–1975 z Częstochowy, Kłobucka, Myszkowa i Lublińca. Cennymi archiwaliami są również akta notariuszy z XIX i XX wieku z Częstochowy, Kłobucka, Lublińca i Żarek, akta hitlerowskiego więzienia  w Częstochowie z lat 1939–1944 czy zbiory fotografii i pocztówek z lat 1893–1950, 1984 oraz afiszy i druków z lat 1901–1989. Archiwum prowadzi także działalność edukacyjną skierowaną do młodzieży częstochowskich szkół oraz studentów specjalizacji archiwalnej Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, organizuje praktyki studenckie, a także prowadzi działalność popularyzatorską, organizując wystawy i prezentując dokumenty archiwalne w Internecie.

Adres strony: www.czestochowa.ap.gov.pl

Informację opracowała Elżbieta Surma-Jończyk

Informacja aktualna na dzień 17.07.2014 r.