ul. 23 Lutego 41/43, 60-967 Poznań, skr. poczt. 546, tel. (61) 852-46-01 do 03
fax (61) 851-73-10
e-mail: archiwum@poznan.ap.gov.pl
Archiwum Państwowe w Poznaniu powstało 8 marca 1869 r. i do końca II wojny światowej mieściło się na zamku na Wzgórzu Przemysła (patrz fot. nr 01). Z dniem 22 lipca 1951 r. Archiwum przeniosło się do odbudowanego gmachu, należącego w okresie międzywojennym do Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, gdzie mieści się do dnia dzisiejszego (patrz fot. nr 02 i 03).
Zasób archiwalny na koniec 2013 r. obejmuje 7218 zespołów i zbiorów akt od roku 1153 (fundacja klasztoru cystersów w Łeknie pod Wągrowcem – najstarszy dokument w archiwach państwowych) (patrz fot. nr 04) do czasów najnowszych i składa się z 1 186 951 jednostek archiwalnych, zajmujących około 14 360 metrów bieżących półek. Najwięcej, bo przeszło połowa zasobu, przypada na lata zaboru pruskiego, akt staropolskich jest ok. 800 m.b. – 8% zasobu, międzywojennych – 20%, okupacyjnych – 10%. Do największych zespołów należą: Akta Miasta Poznania, Komisja Kolonizacyjna w Poznaniu, Konsystorz Ewangelicki, Namiestnik Rzeszy Okręgu „Kraj Warty”, Rejencja w Pile, Urząd Powierniczy w Poznaniu, Naczelne Prezydium w Poznaniu, zbiór ksiąg metrykalnych. Map i planów zgromadzono prawie 30 tys. Dokumentacja dźwiękowa obejmuje 560 j.a. nagrań. Fotografii jest ponad 10 tys. j.a. Najcenniejsze materiały pochodzą z okresu staropolskiego (w tym 5729 dokumentów pergaminowych i papierowych, 8800 ksiąg grodzkich, ziemskich, miejskich, cechowych), a z czasów najnowszych – akta Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej i Urzędu Wojewódzkiego.
W pracowni naukowej, czynnej od poniedziałku do piątku w godz. od 9.00 do 18.30, udostępnia się średnio rocznie, dla 1660 osób w trakcie 7400 wizyt, około 100 tys. jednostek archiwalnych, co stanowi około 10% całości zasobu. Aby zwiększyć tę liczbę, a przede wszystkim znacznie poszerzyć możliwości dostępu do zasobu archiwalnego dla znacznie większej liczby użytkowników niż obecnie, Archiwum od 2006 r. rozpoczęło proces systematycznej digitalizacji zbiorów i udostępniania ich w Internecie. W efekcie tych działań na stronach internetowych „szukajwarciwach” i Wielkopolskiej Biblioteki Cyfrowej z końcem 2013 r. dostepnych jest ponad 2,5 mln skanów. Można przeglądać elektroniczne dokumenty miasta Poznania z okresu staropolskiego, Akta Braci Czeskich, akta kilkunastu miast wielkopolskich oraz coraz pokaźniejszą część materiałów metrykalnych wykorzystawanych do badań genealogicznych. Do końca 2015 roku zakończona zostanie digitalizacja kartoteki ewidencji mieszkańców miasta Poznania.
W 2012 roku Archiwum Państwowe w Poznaniu przystąpiło do projektu „Archiwa Przełomu 1989–1991”. W efekcie kilkuletniej ścisłej współpracy z Kancelarią Senatu
i Kancelarią Prezydenta RP wytypowano na podstawie przeprowadzonej kwerendy 282 jednostki archiwalne pochodzące z 9 zespołów. Materiały te po zeskanowaniu (ogółem zdigitalizowano 76 169 stron materiałów, wykonując 78 101 skanów) zostały przekazane szefowi Kancelarii Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i są dostępne na stronie „Archiwa Przełomu”.
Adres strony: www.poznan.ap.gov.pl
Informację opracował Henryk Krystek
Informacja aktualna na dzień 20.08.2014 r.