Plac Rapackiego 4, 87-100 Toruń, tel. (0-48) 56  622 47 54, fax (0-48) 56 621 01 29

e-mail: archiwum@torun.ap.gov.pl

Działalność Archiwum Państwowego w Toruniu wynika z ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, zgodnie z którą do podstawowych funkcji archiwów należy gromadzenie, ewidencja, przechowywanie, opracowanie, zabezpieczenie i udostępnianie materiałów archiwalnych oraz prowadzenie działalności informacyjnej. Obecnie coraz powszechniejsza staje się popularyzacja wiedzy o zasobie archiwalnym.

Archiwów Państwowe w Toruniu należy do najstarszych archiwów w Polsce. Początkowo funkcjonowało jako archiwum miejskie, zaś w 1951 r. zostało włączone do sieci archiwów państwowych.

Największą część zasobu stanowią akta miasta Torunia, na zespół ten składają się archiwalia pochodzące od 1251 r. do czasów najnowszych. Do najcenniejszych dokumentów należą: przywilej lokacyjny miasta, przywileje królewskie, a także tabliczki woskowe z okresu XIV–XVI w., tworzące największy zbiór pochodzący z jednej kancelarii w całej Europie. Zasób Archiwum najobszerniej jest reprezentowany przez archiwalia XIX i XX-wieczne, znajdujące się w Oddziale II. Archiwum Państwowe w Toruniu przechowuje także akta klasztorów, kościołów i gmin wyznaniowych, księgi ławnicze, zbiory kartograficzne (XVI–XX w.), akta 72 toruńskich cechów, bractw i gildii kupieckich. Poza tym gromadzi archiwalia dotyczące towarzystw (np. Sokół, Copernicus Verein), miast i cechów Brodnicy, Chełmna, Chełmży, Golubia, Grudziądza, Łasina, Podgórza i Wąbrzeźna oraz akta metrykalne. Ponadto w zasobie Archiwum znajdują się materiały wytworzone przez urzędy państwowe, samorządowe, sądy, szkoły i zakłady przemysłowe.

Na zasób Oddziału we Włocławku składają się głównie akta administracji państwowej i samorządowej z XIX i XX w. Do najważniejszych zaliczyć należy akta miast: Włocławka, Nieszawy oraz Kowala. Archiwum posiada także akta metrykalne z terenu dawnego województwa włocławskiego.

Udostępnianie materiałów odbywa się w trzech pracowniach naukowych: Oddziału I na placu Rapackiego 4 w Toruniu, Oddziału II na ul. Idzikowskiego 6c w Toruniu oraz Oddziału we Włocławku na ul. Ks. Skorupki 4. Archiwum wykonuje ponadto odpłatne kwerendy oraz usługi reprograficzne. W pracowniach na placu Rapackiego i we Włocławku znajdują się czytniki mikrofilmów. W zakresie udostępniania należy zwrócić szczególną uwagę na trwający projekt skanowania metrykaliów. Po jego zakończeniu w czerwcu 2015 r. w Internecie dostępnych będzie około 900 tys. skanów akt metrykalnych.

W kwestii edukacji i popularyzacji Archiwum przygotowało ofertę zarówno dla uczniów/studentów, jak i osób dorosłych. W pierwszej kolejności należy wymienić tu wystawy archiwalne organizowane kilka razy do roku. Archiwum organizuje także warsztaty oraz lekcje archiwalne. Zajęcia dotyczą genealogii, historii i zasobu Archiwum oraz historii regionu. Zajęcia są przeprowadzane z pokazem archiwaliów, które są indywidualnie dobierane do tematyki zajęć.

Archiwum posiada własną stronę internetową, na której można znaleźć m.in. aktualne działania placówki. W zakładce „Aktualności” zawsze zamieszczane są informacje o projektach, konferencjach, czy wystawach organizowanych przez Archiwum.

Adres strony: www.torun.ap.gov.pl

Informację opracował Dariusz Chyła

Informacja akatualna na dzień 17.07.2014 r.