ul. Wiejska 4/6/8, 00-902 Warszawa, tel. 22 694 10 73, fax 22 694 17 78
e-mail: parlib@sejm.gov.pl
Biblioteka Sejmowa jest biblioteką naukową. Jej działalność zaspokaja przede wszystkim potrzeby posłów i senatorów, klubów parlamentarnych, służb badawczych Sejmu i Senatu oraz pracowników kancelarii obu izb. Z jej zbiorów i usług mogą także korzystać pracownicy nauki oraz wszyscy zainteresowani problematyką parlamentarną. Biblioteka Sejmowa jest jednostką organizacyjną Kancelarii Sejmu. W jej skład wchodzą także Archiwum Sejmu, Wydział Muzealiów oraz Ośrodek Informacji i Dokumentacji Europejskiej.
Powstanie Biblioteki Sejmowej łączy się z odzyskaniem w 1918 r. niepodległości przez Polskę i z wyborami do parlamentu w 1919 r. Utworzona pod koniec tego roku, po licznych zmianach organizacyjnych pełniła funkcje zarówno biblioteki, jak i archiwum Sejmu i Senatu. Księgozbiór, wzbogacany materiałami Sejmu i Senatu, drukami urzędowymi, a także nabytkami z zakresu prawa, nauk społecznych, ekonomicznych i historycznych, w 1939 r. liczył 78 tys. woluminów. Podczas pożaru budynku Sejmu, we wrześniu 1939 r. część zbiorów uległa zniszczeniu, a ocalałe 62 tys. woluminów Niemcy wywieźli do Berlina, gdzie zaginęły w okolicznościach dotąd niewyjaśnionych. Jedynie nieznaczna część zbiorów, ukryta pod koniec wojny w czeskim zamku Housce, wróciła do Polski.
Po wojnie, jako biblioteka jednoizbowego wówczas parlamentu, otrzymała nazwę Biblioteki Sejmowej i rozpoczęła gromadzenie swoich zasobów praktycznie od początku. Zbiory materiałów bibliotecznych (ponad 526 tys. woluminów) składają się z 2 odrębnych kolekcji, różniących się pochodzeniem, charakterem i lokalizacją. Pierwsza z nich – tzw. zbiory główne – zawiera materiały związane z podstawową funkcją Biblioteki Sejmowej jako biblioteki parlamentarnej, gromadzone od początku jej istnienia. Trzon drugiej stanowi, włączony do niej w 1991 r., księgozbiór Archiwum Lewicy Polskiej (poprzednio Centralne Archiwum KC PZPR), liczący 154 tys. woluminów, przechowywany i udostępniany w Wydziale Zbiorów Historii Społecznej BS.
W zbiorach Biblioteki Sejmowej dominuje piśmiennictwo polskie i obce z zakresu prawa, nauk politycznych, ekonomii i historii. Unikatową częścią zbiorów jest komplet wydawnictw Sejmu i Senatu od 1919 r. oraz ustawodawstwa polskiego, a także analogiczne materiały z ponad 30 krajów. Gromadzone są też urzędowe wydawnictwa Unii Europejskiej, ONZ, Rady Europy i NATO. Biblioteka tworzy ogólnodostępne źródła informacyjne i dokumentacyjne w postaci baz danych i serwisów internetowych. Są to m.in. katalogi zbiorów bibliotecznych, opisy nagrań sporządzanych przez Mediatekę, baza parlamentariów z okresu II RP i PRL, baza tekstów polskich konstytucji i przekładów konstytucji innych państw, a także baza opisów artykułów prasowych o tematyce społeczno-politycznej i prawnoustrojowej.
Archiwum Sejmu zostało utworzone w 1991 r. jako państwowe archiwum wyodrębnione, a w ramach reorganizacji Kancelarii Sejmu w 1993 r. zostało włączone do Biblioteki Sejmowej na prawach jednego z jej wydziałów. Gromadzi dokumentację archiwalną powstałą w toku działalności Sejmu i jego organów, tj. protokoły posiedzeń Sejmu, Prezydium Sejmu, komisji i podkomisji sejmowych, zapisy ustaleń Konwentu Seniorów, dokumentację ustaw i uchwał Sejmu oraz interpelacji i zapytań poselskich, druki sejmowe, sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu itp., a także nagrania dźwiękowe i wideofoniczne obrad Sejmu i komisji sejmowych. Jako depozyt przechowywana jest dokumentacja archiwalna klubów parlamentarnych i kół poselskich, biur i zespołów poselskich oraz Polskiej Grupy Unii Międzyparlamentarnej. Wydział pełni ponadto funkcję archiwum zakładowego Kancelarii Sejmu. Archiwum Sejmu zajmuje się także pozyskiwaniem oraz przygotowywaniem edycji źródeł archiwalnych do historii parlamentaryzmu polskiego.
Wydział Muzealiów − zbiory eksponatów muzealnych związanych z historią parlamentaryzmu polskiego zaczęto gromadzić systematycznie od 1985 r., w następstwie uchwały Prezydium Sejmu dotyczącej utworzenia Muzeum Sejmu Polskiego. W 1990 r. zrezygnowano z idei utworzenia Muzeum, a zespół zajmujący się przez kilka lat jego organizacją przeszedł do Biblioteki, tworząc Wydział Muzealiów. W zbiorach Wydziału znajdują się przedmioty sztuki (obrazy, grafika, rysunki, plakaty), dokumenty (stare druki, rękopisy, ulotki wyborcze itp.), numizmaty obrazujące historię parlamentaryzmu polskiego od XV w., a także bogaty zbiór fotografii z okresu międzywojennego i powojennego. Zbiory te prezentowane są na wystawach tematycznych organizowanych w gmachach Sejmu; poszczególne eksponaty są również wypożyczane innym instytucjom.
Ośrodek Informacji i Dokumentacji Europejskiej (OIDE) został powołany w 2003 r. do obsługi posłów, senatorów, urzędników kancelarii Sejmu i Senatu oraz innych użytkowników Biblioteki Sejmowej w zakresie wyszukiwania szeroko rozumianej informacji europejskiej. OIDE dostarcza obiektywnej i bezstronnej informacji o Unii Europejskiej, stanie wykonania prawa UE w pracach legislacyjnych Sejmu, pracy Komisji do Spraw UE, sejmowych debatach na temat UE, a także aktywności Sejmu na arenie międzynarodowej w zakresie współpracy z Unią, w tym z Parlamentem Europejskim. W swojej pracy OIDE wykorzystuje zasoby Biblioteki Sejmowej, odpłatne serwisy informacyjne, archiwa prasowe oraz ogólnodostępne źródła internetowe – bazy aktów prawnych i rejestry dokumentów UE.
Adres strony: http://parlib.sejm.gov.pl
Informację opracował Zenon Mikos
Informacja aktualna na dzień 18.07.2014 r.
