al. W. Korfantego 3, 40-005 Katowice, tel. 32 779 93 00, 32 258 56 61
Muzeum Śląskie w Katowicach to muzeum wielodziałowe. Posiada jedną z najciekawszych kolekcji malarstwa polskiego, która prezentowana jest na dwóch stałych ekspozycjach: Galerii Malarstwa Polskiego 1800–1945 i Galerii Malarstwa Polskiego po 1945 roku. Oprócz wystaw stałych muzeum organizuje liczne wystawy czasowe z zakresu archeologii, etnografii, historii, fotografii, sztuki współczesnej i dawnej oraz designu, uzupełniane o spotkania prowadzone przez znawców sztuki, historyków oraz wykłady i warsztaty dla dzieci. Oferta muzeum to także zajęcia przygotowane specjalnie dla osób niewidomych i niedowidzących, przybliżające tym osobom świat sztuk wizualnych; to również spotkania związane ze śląskimi obyczajami, mową, historią oraz pamiątkami, mające na celu zachowanie materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego regionu.
Ważną sferą działalności muzeum są wydawnictwa. Oprócz folderów towarzyszących wystawom i katalogów zbiorów wydawane są publikacje naukowe i popularnonaukowe w postaci monografii oraz serii wydawniczych z różnych dziedzin sztuki, archeologii, etnografii, historii i kultury Śląska, architektury, literatury i teatrologii. Ze wszystkimi wydanymi publikacjami można także zapoznać się w bibliotece muzealnej, która oferuje bogaty księgozbiór obejmujący pozycje z zakresu etnografii, archeologii, historii i sztuki, ze szczególnym uwzględnieniem prac tematycznie związanych z kulturą i historią regionu Śląsko-Dąbrowskiego (Silesiana), oraz wybór tytułów prasy regionalnej i samorządowej, publikacje muzeów krajowych i zagranicznych (katalogi wystaw, informatory, wydawnictwa naukowe).
Oddziałem Muzeum Śląskiego jest Centrum Scenografii Polskiej, któregozbiory tworzy unikatowa w skali kraju kolekcja, skupiająca najcenniejsze dokonania w scenografii teatralnej i filmowej. Zawiera ona około 12 000 projektów dekoracji i kostiumów, obiektów scenicznych, makiet i kukieł autorstwa znanych polskich scenografów. Na szczególną uwagę dzieła takich artystów jak: Otto Axer, Władysław Daszewski, Zofia Wierchowicz, Andrzej Kreutz Majewski czy Lidia i Jerzy Skarżyńscy. Prace te, pochodzące z najsłynniejszych inscenizacji, są fundamentalne nie tylko dla historii samej scenografii, ale także całej polskiej sceny teatralnej.
W najbliższej przyszłości Muzeum Śląskie zostanie przeniesione na teren dawnej Kopalni Węgla Kamiennego „Katowice”, gdzie powstała nowa siedziba, zaprojektowana przez austriacką pracownię Riegler Riewe Architekten z Grazu. Nowoczesna konstrukcja, zakładająca maksymalne wykorzystanie przestrzeni znajdującej się pod powierzchnią ziemi, a tym samym niewielką ingerencję w poprzemysłowy krajobraz, pozwoli zachować historyczny pejzaż miasta, który tym samym został wzbogacony jedynie o szklane boksy doświetlające muzealne wnętrza. Dzięki sześciu tysiącom metrów kwadratowych podziemnej powierzchni wystawienniczej goście Muzeum Śląskiego będą mogli zobaczyć aż sześć wystaw stałych, prezentujących bogactwo i różnorodność muzealnych kolekcji, zarówno tych pochodzących sprzed 1939 roku, jak i pozyskanych po restytucji muzeum w 1984 roku, które obecnie liczą 115 tysięcy eksponatów z dziedziny archeologii, etnografii, historii, sztuki oraz plastyki nieprofesjonalnej.
Projekt budowy nowej siedziby Muzeum Śląskiego zrealizowany został z udziałem środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007–2013. Wartość projektu wyniosła ponad 283 mln zł, z czego dofinansowanie ze środków unijnych stanowiło 85 procent kosztów kwalifikowanych, pozostała część to wkład własny Województwa Śląskiego.
Historia
Formalnie Muzeum Śląskie w Katowicach powołano do życia ustawą Sejmu Śląskiego z 23 stycznia 1929 roku, ale jego historia rozpoczęła się już w 1924 roku utworzeniem Towarzystwa Muzeum Ziemi Śląskiej, którego zadaniem było zachowanie pamiątek kultury materialnej i duchowej wytworzonych na Śląsku. Wystawy zabytków były prezentowane na piątym piętrze gmachu Urzędu Wojewódzkiego i Sejmu Śląskiego, równocześnie gromadzono pierwsze eksponaty. W 1936 roku rozpoczęto budowę muzeum – jednego z najnowocześniejszych w ówczesnej Europie. Autorem koncepcji architektonicznej był Karol Schayer (1900–1971). Prace budowlane zakończono w 1939 roku, jednak budynek nie doczekał się oficjalnego otwarcia. Wraz z wybuchem II wojny światowej hitlerowcy rozpoczęli rozbiórkę gmachu – symbolu polskości. Zniszczeniu oraz grabieży uległa także znaczna część zbiorów. Swojej restytucji Muzeum Śląskie doczekało się w grudniu 1984 roku. Na tymczasową siedzibę wybrano położony w centrum Katowic, przy al. W. Korfantego 3, budynek dawnego hotelu z przełomu XIX i XX wieku, gdzie początkowo pracowano w jednym pokoju na trzecim piętrze. Adaptacja czteropiętrowego gmachu trwała do 1992 roku, kiedy udostępniono ostatnie sale ekspozycyjne. Niespełna trzy lata po restytucji pojawił się zupełnie nowy pomysł – zaadaptowania na potrzeby muzeum terenu dawnej kopalni „Katowice” wraz z wybranymi zabudowaniami postindustrialnymi.
Adres strony: www.muzeumslaskie.pl
Informację opracowano w Muzeum Śląskim
Informacja aktualna na dzień 18.07.2014 r.