plac Defilad 1, 00-901 Warszawa, tel./fax +48 22 620 49 30                                                          

e-mail: akademia@pan.pl

Polska Akademia Nauk jest wiodącą instytucją naukową w Polsce, założoną w roku 1952. Fakt ten poprzedziło bezprecedensowe w dziejach nauki polskiej wydarzenie – I Kongres Nauki Polskiej (Warszawa, 29.06–2.07.1951), w którym wzięło udział blisko 2000 uczonych. Podjęta przez uczestników rezolucja w sprawie utworzenia Polskiej Akademii Nauk znalazła swój finał w postaci uchwalonej przez Sejm RP ustawy z dnia 30 października 1951 roku. 9 kwietnia 1952 roku nominowano pierwszych członków Polskiej Akademii Nauk oraz jej Prezydium.

Nasz kraj posiada dawne tradycje organizowania wspólnot naukowych. Wśród nich, w okresie po utracie niepodległości, szczególną pozycję osiągnęło Towarzystwo Przyjaciół Nauk (1800–1832), założone w Warszawie przez Stanisława Staszica i innych wybitnych uczonych tamtych czasów. W Krakowie od 1816 roku działało Krakowskie Towarzystwo Naukowe, które po przekształceniach stało się w 1918 roku Polską Akademią  Umiejętności. Założone w 1907 roku Towarzystwo Naukowe Warszawskie miało silną pozycję intelektualną w Królestwie Polskim. W okresie rozbiorów nie było możliwe, z powodów politycznych, utworzenie jednolitej organizacji naukowej skupiającej polskich uczonych. Próby uformowania reprezentacji środowisk naukowych podejmowano w odrodzonej po latach zaborów Rzeczypospolitej. W 1936 roku powstała nawet instytucja, którą można uznać za protoplastę Akademii – Rada Nauk Ścisłych i Stosowanych. Myśl o potrzebie utworzenia ogólnopolskiej organizacji naukowej towarzyszyła także podczas II wojny światowej uczestnikom konspiracyjnych debat na temat powojennego kształtu nauki w Polsce.

Koncepcja Polskiej Akademii Nauk, sformułowana w ustawie założycielskiej i potwierdzana w kolejnych ustawach, definiowała PAN jako organizm o złożonej strukturze, łączący tradycyjne funkcje autonomicznej korporacji uczonych z akademią realizującą bezpośrednio zadania badawcze. Połączenie to miało stanowić o możliwości tworzenia nauki przez osobisty wkład badawczy członków PAN afiliowanych w różnych placówkach badawczych, głównie uczelnianych, i poprzez działania naukowe instytutów podlegających prawnie i organizacyjnie Polskiej Akademii Nauk. PAN jest dzisiaj państwową instytucją naukową kontynuującą i kultywującą najświetniejsze tradycje narodowych organizacji naukowych, działającą na podstawy ustawy o PAN z dn. 30.04.2010 r.

Realizujemy misję Akademii, którą określiliśmy jako wszechstronną działalność na rzecz rozwoju nauki, prowadzoną z zachowaniem najwyższych standardów jakości badań i norm etycznych. Wypełnianie tak zdefiniowanej misji to realizacja najważniejszych zadań, takich jak: *prowadzenie zaawansowanych badań o strategicznym znaczeniu dla rozwoju nauki i gospodarki, *organizowanie dużych, często interdyscyplinarnych zespołów badawczych związane z koncentracją nowoczesnej aparatury, *tworzenie warunków do powstawania szkół naukowych skupionych wokół najwybitniejszych, polskich i zagranicznych uczonych, integrowanie krajowego środowiska naukowego w ścisłej współpracy z uczelniami i instytutami badawczymi, *wspieranie różnorodnych form międzynarodowej współpracy naukowej, *kształcenie kadr naukowych, *innowacyjne wykorzystanie wyników badań naukowych, również we współpracy z instytucjami gospodarczymi, *formułowanie opinii i opracowań eksperckich w najistotniejszych sprawach dotyczących polityki innowacyjnej i prorozwojowej państwa, *upowszechnianie nauki.

Adres strony: www.pan.pl

Informację opracował prof. Michał Kleiber

Informacja aktualna na dzień 18.07.2014 r.