Rok 2013 zamknął etap wstępny w historii projektu. Cały „cykl początków”: formalne porozumienie między Kancelariami, powołanie Rady Programowej, wersje testowe narzędzi, pierwsze udostępnienia, krystalizowanie się kierunków działania itd.
Wchodząc w rok 2014, realizatorzy projektu nie mieli przekonania, że teraz będzie łatwiej, ale mieli przeświadczenie, że rok 2014 przyniesie jeszcze bardziej natężoną pracę, zwłaszcza że postawiono przed projektem trzy pracochłonne cele:
- Budowę portalu w nowej szacie graficznej i merytorycznej,
- Obchody 25-lecia rocznic pod hasłami „Wolności”,
- Opracowanie i wprowadzenie do bazy danych, a następnie katalogu zasobów on-line materiałów udostępnionych przez partnerów zewnętrznych z lat 2012–2013.
Prace nad modernizacją portalu trwały od marca 2014 roku. Pierwszym etapem było wybranie motywu wiodącego szaty graficznej. W ogłoszonym jeszcze w 2013 roku konkursie komisja wybrała projekt graficzny studentki z Krakowa, Katarzyny Kwater. Projekt utrzymany został w tonacji trzech kolorów: bieli, czerni i czerwieni, i taka wizja grafiki została przyjęta do dalszych prac.
Wyjazd Zespołu Koordynacyjnego do Krakowa w maju pozwolił na ostateczne określenie nowej struktury portalu. W spotkaniu uczestniczył partner techniczny, tj. Pan Jacek Mirecki, który przejął opiekę nad zagadnieniami technicznymi i informatycznymi nowego serwisu.
Realizatorzy projektu określili, iż nowy portal ma składać się z 5 stron internetowych o tytułach: O nas, Wydarzenia i komunikaty, Zasoby, Dysputy historyczne, Młody badacz. Pozostawiono narzędzia i aplikacje takie jak: katalog zasobów on-line, Hermes, Afrodyta, jako trzon portalu. Przebudowę katalogu zasobów on-line realizatorzy zapowiedzieli na 2015–2016 rok.
Nowy portal to połączenie platformy informacyjnej o projekcie, platformy wiedzy historycznej o dobie transformacji z archiwalną bazą danych. Wizja pierwszej platformy zostanie zaprezentowana na stronie O nas oraz Wydarzenia i komunikaty. Platforma wiedzy to ostatnie dwie strony, tj. Dysputy historyczne, skierowane do badaczy i liderów transformacji, oraz Młody badacz dla uczniów, studentów i młodych miłośników historii i archiwistyki. Platforma bazy danych to strona Zasoby, na którą składa się katalog zasobów on-line prezentujący kopie cyfrowe dokumentów, „Afrodyta” prezentująca informacje o zasobie w całej Polsce, „Hermes” umożliwiający katalogowanie zbiorów poza bazą danych Zeus, na jej potrzeby oraz Archiwum portalu, przez który obejrzymy starsze wersje portalu www.archiwaprzelomu.pl.
Wersja testowa portalu została upubliczniona w lipcu w ramach obchodów 25-lecia odrodzonego Senatu i „25 lat Wolności”. Jeszcze bez strony Młody Badacz. Portal w swojej docelowej formie zacznie funkcjonować od jesieni. Uroczyste otwarcie i prezentacja przewidziane zostały przez realizatorów w trakcie konferencji naukowej organizowanej przez Kancelarię Senatu.
Głównym przedsięwzięciem realizowanym w ramach projektu oraz obchodów „25 lat Wolności” było zorganizowanie w duchu rocznic IV seminarium. Seminarium odbyło się w Kancelarii Prezydenta RP i przyjęło tytuł: „Przedsionek wolności – między Okrągłym Stołem a wyborami 4 czerwca 1989 r. Dwa miesiące, które zmieniły Polskę: 05.04.- 04.06.1989” w Pałacu Prezydenckim.
Seminarium towarzyszyły dwa wydarzenia. Przed Pałacem Prezydenckim Szef Kancelarii Prezydenta RP Jacek Michałowski otworzył wystawę plenerową „Na drodze do wolności. Wybory 4 czerwca 1989 roku do Sejmu i Senatu w zbiorach archiwów państwowych”. Wystawa zgromadziła ponad 200 dokumentów, fotografii i plakatów z zasobu archiwów państwowych oraz Archiwum Prezydenta RP i Archiwum Senatu związanych z przełomowym rokiem 1989. W dniu wernisażu, naprzeciw wystawy, w Galerii Kordegarda prowadzonej przez Narodowe Centrum Kultury, był czynny Archiwalny Punkt Konsultacyjny Archiwum Akt Nowych. Prowadzona była zbiórka dokumentów – fotografii, plakatów, ulotek i pism – związanych z przełomowym dla Polski okresem 1989–1991, w tym z czerwcowymi wyborami parlamentarnymi. Dokumenty można było przekazać w formie oryginałów lub kopii cyfrowych. W wyniku zbiórki pozyskano dla Archiwum Akt Nowych oraz projektu „Archiwa Przełomu 1989–1991” kilkanaście dokumentów.
Dalsze informacje na temat aktywności „Archiwów Przełomu 1989–1991” w ramach obchodów rocznic „25 lat Wolności” oraz opracowania i wprowadzenia do bazy danych zbiorów pozyskanych w 2012 i 2013 roku zostaną uzupełnione w styczniu 2015 roku.
W 2014 roku zbiory w ramach projektu udostępnili lub przekazali oryginały m.in.: Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Archiwum Państwowe w Warszawie, Archiwum Państwowe w Gdańsku, Archiwum Państwowe w Poznaniu, Biblioteka Narodowa. Skarbami ze swoich prywatnych kolekcji podzielili się z nami m.in. Dawid Chrobak, Włodzimierz Malinowski, Hanna Migda-Pawlak, Mariusz Omelańczuk, Jerzy Kośnik.
Realizatorzy projektu odwiedzili Poznań i Kraków, gdzie zawitali do Archiwum Państwowego w Poznaniu, Teatru Ósmego Dnia, redakcji Kroniki Miasta Posnania, Archiwum Narodowego w Krakowie, Zarządu Regionu Małopolskiego NSZZ "Solidarność", Fundacji Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Rok 2014 przyniósł również sformalizowanie składu Zespołu Koordynacyjnego i nadanie mu regulaminu. Celem działania Zespołu jest wdrażanie i realizowanie założeń projektu, a w szczególności określanie zakresu i terminarza prac oraz wykonywanie zadań wynikających z założeń projektu. W skład Zespołu weszli pracownicy Archiwum Prezydenta RP i Archiwum Senatu, przy równej reprezentacji.
28 stycznia odbyło się inauguracyjne spotkanie członków Rady Programowej projektu w Pałacu Prezydenckim. Przewodniczącym Rady został prof. dr hab. Andrzej Friszke, a sekretarzem dr Inka Słodkowska.
Dalsze informacje na temat realizacji projektu zostaną uzupełnione w styczniu 2015 roku.
Informację opracowali: Justyna Orysiak, Robert Kubaś, Archiwum Senatu
