Nowoczesna archiwistyka i prywatne zbiory pamięci
Archiwiści z Kancelarii Prezydenta RP i z Kancelarii Senatu w składzie: dyrektor Archiwum Prezydenta Janusz Kuligowski, Agnieszka Figura-Tomaka, Michał Zaremba i Teresa Grabczyńska oraz Robert Kubaś kierownik Archiwum Senatu i Maciej Pindelski odwiedzili 18 listopada br. nową siedzibę Archiwum Państwowego w Radomiu. Nowoczesny budynek o powierzchni użytkowej ponad 2 tys. mkw. jest w pełni przystosowany do przechowywania materiałów archiwalnych, spełnia wszelkie wymagane kryteria. W jego magazynach znajduje się obecnie ok. 4 km akt, a mogą one pomieścić 11 km. Uwagę zwracają nowatorskie rozwiązania – zarówno w zakresie sposobów przechowywania zbiorów, jak również otwarcia się placówki na potrzeby użytkowników.
Nasza wizyta dotyczyła przede wszystkim możliwości przeprowadzenia kwerendy, rozpoznania zasobu i nowych nabytków w odniesieniu do potrzeb projektu „Archiwa Przełomu, 1989 – 1991” ale z niemniejszym zainteresowaniem poznawaliśmy nowoczesne wyposażenie magazynów archiwalnych, pracownię konserwacji materiałów archiwalnych, pracownię digitalizacji z wysokiej klasy sprzętem fotograficznym i dobrym oprogramowaniem oraz skanery. Naszą uwagę zwróciła również ciekawa praktyka otwarcia placówki na zewnątrz. Użytkownicy i osoby zainteresowane archiwaliami mogą korzystać z ulokowanych przy wejściu pracowni naukowej, sali wystawienniczej czy sali konferencyjnej. Taka codzienna lekcja archiwistyki dla społeczeństwa warta jest spopularyzowania i upowszechnienia.
Jak informuje dyrektor Kazimierz Jaroszek w archiwum przechowywane są m.in. bogate zbiory akt hipotecznych, notarialnych i metrykalnych, materiałów kartograficznych z XIX i XX w. (ponad 5 tys. map i planów), zbiory plakatów, afiszy i druków ulotnych (ponad 7 tys. jednostek), zawierające bogate źródła do historii politycznej, gospodarczej, społecznej tego regionu Polski. Widzieliśmy w magazynie wśród nowych nabytków m.in. rulony plakatów z kampanii wyborczych okresu przełomu. – Wciąż otrzymujemy od osób prywatnych materiały archiwalne z różnych lat, niekiedy naprawdę ciekawe, niedawno otrzymałem plik historycznych fotografii (niestety, nieopisanych), gdy jechałem autobusem miejskim… - wspomina dyrektor Jaroszek. Jego zdaniem przyszłość archiwistyki wiąże się nieodłącznie z informatyzacją i cyfryzacją, coraz więcej osób oczekuje umieszczania skanów dokumentów w Internecie i do tych nowych wyzwań archiwiści muszą się dostosowywać.
Radom wykorzystał swoją szansę i zamiast przeprowadzać remont starego budynku ratusza, gdzie wcześniej mieściło się archiwum, postawił na inwestycje i budowę nowego gmachu z najnowocześniejszym wyposażeniem. Nowa siedziba Archiwum Państwowego w Radomiu ma 2 388 mkw. powierzchni użytkowej, a wartość inwestycji wyniosła 12,7 mln. zł.
Owocne wyniki może również przynieść wizyta w Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu. Dyrektor Adam Zieleziński potwierdził chęć nawiązania współpracy dotyczącej realizacji projektu „Archiwa Przełomu 1989-1991” oraz zapowiedział przeprowadzenie wewnętrznej kwerendy i rozpoznania archiwaliów, które mogą wzbogacić zasób projektu. Po wstępnej wymianie opinii można oczekiwać, że wynik muzealnych poszukiwań będzie pozytywny.
Archiwiści z Kancelarii Prezydenta RP i Kancelarii Senatu zwiedzili, przygotowywaną do nowej aranżacji, ekspozycję „Jacek Malczewski 1854–1929”, wystawy: „Oswoić nieuniknione, przybliżyć nieznane”, „Leszek Kołakowski 1927-2009” oraz inne ciekawe zbiory i galerie.
Zgodnie z ustaleniami zaplanowano powtórne spotkania w obu radomskich placówkach: w archiwum i w muzeum w przyszłym roku, po przeprowadzonych kwerendach i rozpoznaniu zasobów.
Informację opracowali Teresa Grabczyńska i Michał Zaremba, Kancelariia Prezydenta RP.
